Ενέργεια & Κλιματική Αλλαγή
|
Γιατί είναι ουσιαστικό;
Το φαινόμενο της Κλιματικής Αλλαγής επηρεάζει την επιχειρηματική μας δραστηριότητα, δημιουργώντας σημαντικές προκλήσεις και ευκαιρίες. Με βασική δραστηριότητα τη διύλιση πετρελαίου είμαστε συνάμα παραγωγός ενεργειακών προϊόντων και καταναλωτής ενέργειας. Η κατανάλωση ενέργειας αποτελεί σημαντικό λειτουργικό κόστος αλλά ταυτόχρονα και την κύρια πηγή των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Έτσι, σχεδιάζουμε τον ενεργειακό μετασχηματισμό για μια οικονομία χαμηλού άνθρακα, ανταποκρινόμενοι στη
συνεχιζόμενη αύξηση της ζήτησης ενέργειας και της διασφάλισης της ενεργειακής επάρκειας με τη λήψη μέτρων και έργων για τη μείωση των εκπομπών. Παράλληλα, επειδή δραστηριοποιούμαστε κυρίως στην Ελλάδα, χώρα με μεγάλο παράκτιο μέτωπο, έχουμε ξεκινήσει τη μελέτη για την προσαρμογή και αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
Οι πιθανοί κίνδυνοι και ευκαιρίες για τις επιχειρησιακές δραστηριότητες του Ομίλου, εξετάζονται στη διαχείριση του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών και στις μελέτες σκοπιμότητας επενδύσεων-ενεργειών, αγοράς πρώτων υλών.
|
Η προσέγγισή μας
Επειδή η κατανάλωση ενέργειας αποτελεί σημαντικό λειτουργικό κόστος των δραστηριοτήτων μας, αλλά ταυτόχρονα και την κύρια πηγή των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, επενδύουμε στην αριστοποίηση της ενεργειακής διαχείρισης, στην εξοικονόμηση ενέργειας στην παραγωγική δραστηριότητα και στη διοικητική λειτουργία, καθώς και στην αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Παράλληλα μελετάται το εύρος παρεμβάσεων – έργων για την προσαρμογή των εγκαταστάσεων και των κρίσιμων ενεργειακών υποδομών στην κλιματική αλλαγή.
Η εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής του Ομίλου που σχετίζεται με την ενέργεια & την κλιματική αλλαγή επιτυγχάνεται με τη χρήση σειράς εργαλείων, όπως η θέσπιση στόχων και δεικτών επίδοσης. Επίσης, παρακολουθούνται όλοι οι περιβαλλοντικοί παράμετροι μέσω ευρωπαϊκών δεικτών και πραγματοποιείται σύγκριση (benchmarking) με τις επιδόσεις του κλάδου στην Ευρώπη. Σημαντικό κομμάτι της διαχείρισης της κλιματικής αλλαγής εντός του Ομίλου αποτελεί η συνεχής περιβαλλοντική εκπαίδευση του προσωπικού και των κοινωνικών εταίρων σε ολόκληρο το ευρύ φάσμα των δραστηριοτήτων του Ομίλου.
Επιπλέον, ο Όμιλος συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση πολιτικών για την ενέργεια & την κλιματική αλλαγή, σε εθνικό & ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (EU ETS), την Οδηγία Ενεργειακής Απόδοσης κ.ά.
Η προσέγγιση μας και τα μέχρι τώρα αποτελέσματα αξιολογούνται θετικά, αν ληφθεί υπόψη η σημαντική πρόοδος στην επίτευξη των ποσοτικών στόχων, στον δείκτη έντασης εκπομπών CO2 στα διυλιστήρια με τα έργα εξοικονόμησης ενέργειας και στη συνεχή μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος μέσω επενδύσεων σε ΑΠΕ.
|
Η φιλοδοξία μας
Θέλουμε να μειώσουμε το ανθρακικό μας αποτύπωμα δηλαδή την κατανάλωση ενέργειας και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έτσι ώστε να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση των αιτιών και των επιπτώσεων του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής, να οδηγηθούμε στον ενεργειακό μετασχηματισμό και να εξελιχθούμε σε μια εταιρεία παροχής ενεργειακών λύσεων χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
|
Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ)
|
|
Επίδοση – ποσοτικά στοιχεία
Η πολιτική για την ενέργεια και για την κλιματική αλλαγή αποτελεί σημαντική πρόκληση για τον Όμιλο των ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΕΤΡΕΛΑΙΩΝ λόγω της διύλισης πετρελαίου, έναν από τους βασικούς παραγωγικούς τομείς δραστηριοποίησής του. Η κατανάλωση ενέργειας αποτελεί σημαντικό λειτουργικό κόστος αλλά ταυτόχρονα και την κύρια πηγή των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Έτσι, σχεδιάζουμε τον ενεργειακό μετασχηματισμό για μια οικονομία χαμηλού άνθρακα, ανταποκρινόμενοι στη συνεχιζόμενη αύξηση της ζήτησης ενέργειας και στην ασφάλεια εφοδιασμού, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην επίτευξη του Στόχου 7 & του Στόχου 13 του ΟΗΕ.
Αύξηση ενεργειακής απόδοσης - εξοικονόμηση ενέργειας & επενδύσεις
Η βέλτιστη ενεργειακή αποδοτικότητα και η εξοικονόμηση ενέργειας ήταν και παραμένουν τα κυριότερα εργαλεία για την αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Αν και οι πιο αυστηρές προδιαγραφές καυσίμων (μηδενικού θείου) την τελευταία δεκαετία συμβάλλουν στην βελτίωση ποιότητας ατμόσφαιρας ταυτόχρονα αυξάνουν την κατανάλωση ενέργειας για την παραγωγή τους. Παρ’ όλα αυτά τα διυλιστήρια του Ομίλου έχουν καταφέρει να παράγουν καθαρά καύσιμα με υψηλή ενεργειακή αποδοτικότητα.
Η χρήση καθαρότερων αερίων καυσίμων στην παραγωγική διαδικασία όπως φυσικό αέριο και αέριο διυλιστηρίου(refinery gas) μεγιστοποιείται και μειώνεται η κατανάλωση υγρών καυσίμων.
Παράλληλα, για την μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, ο Όμιλος επενδύει σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), αύξησης ενεργειακής απόδοσης, εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς και σε νέες τεχνολογίες στην ενέργεια και στις μεταφορές.
Στόχοι
- Μείωση του δείκτη tn εκπομπών CO2/ tn τροφοδοσίας αργού πετρελαίου (crude oil) κατά 5% ως το 2020.
- Μείωση του αποτυπώματος άνθρακα του Ομίλου κατά 250.000 τόνους CO2 μέσω επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας - ΑΠΕ (κατ’ ελάχιστον 100MW ηλεκτροπαραγωγής) ως το 2025.
Ο δείκτης tn εκπομπών CO2/tn τροφοδοσίας αργού πετρελαίου (crude oil) συνεχίζει μειούμενος και το 2017, παρά τα σημαντικά αυξημένα επίπεδα λειτουργίας του έτους, υπερκαλύπτοντας τον αρχικό στόχο που είχε τεθεί (-25% έναντι αρχικού στόχου -5% για το 2020), αποτέλεσμα που αντικατοπτρίζει τη συνεισφορά των σημαντικών δράσεων - έργων εξοικονόμησης ενέργειας και των υπόλοιπων επεμβάσεων αριστοποίησης στα διυλιστήρια του Ομίλου.
Επιδόσεις
Όσον αφορά την παρακολούθηση και αναφορά των εκπομπών, ο Όμιλος παρακολουθεί συστηματικά όχι μόνο τις άμεσες εκπομπές CO2 (Scope 1) αλλά και τις έμμεσες εκπομπές (Scope 2 και 3) στο μεγαλύτερο ποσοστό των δραστηριοτήτων του.
Όσον αφορά τις άμεσες εκπομπές, τα διυλιστήρια του Ομίλου συμμετέχουν από τη σύσταση του στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου (EU ETS), ενώ από το 2013 ακολουθούν όλες τις διαδικασίες παρακολούθησης, υπολογισμού και επαλήθευσης των εκπομπών σύμφωνα με τους Κανονισμούς της τρίτης φάσης του EU ETS 2013-2020. Το ανθρακικό αποτύπωμα των τριών διυλιστηρίων είναι το 4% των συνολικών εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου της χώρας.
Στο παρακάτω διάγραμμα παρατίθενται οι τελικές επαληθευμένες εκπομπές CO2 των τριών διυλιστηρίων για τα έτη 2016 (για λόγους σύγκρισης) και 2017, καθώς και τα δικαιώματα εκπομπών για το 2017.
Η συνολική κατανάλωση ενέργειας του Ομίλου, όπως παρουσιάζεται στο παρακάτω διάγραμμα, είναι μειωμένη κατά 12% σε σύγκριση με το έτος 2016. Η διαφορά προκύπτει κυρίως λόγω γενικής συντήρησης (shutdown) του διυλιστηρίου της Ελευσίνας.
Επενδύοντας στην αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας σε όλα τα διυλιστήρια του Ομίλου λειτουργούν μονάδες συμπαραγωγής, οι οποίες συνεισφέρουν στην αποφυγή σημαντικού ποσοστού εκπομπών CO2 (παρακάτω διάγραμμα), οι οποίες θα εκπέμπονταν αν η ιδιοπαραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια προερχόταν από πάροχο με διαφορετικό μείγμα καύσιμης ύλης (όπως η ΔΕΗ).
Συμβολή της ιδιοπαραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στα εγχώρια διυλιστήρια του Ομίλου και εκπομπές CO2 που αποφεύχθηκαν λόγω της ιδιοπαραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας σε συνάρτηση με αυτές της συνολικής κατανάλωσης
Όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα, το 2017, η ιδιοπαραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια αποτέλεσε το 27% της συνολικής καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας.
Συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ανά τρόπο παραγωγής
Ο Όμιλος παρακολουθεί επιπλέον και τις άλλες έμμεσες εκπομπές από τις δραστηριότητές του. Ενδεικτικά αναφέρεται η εκτίμηση των εκπομπών CO2 από τις μεταφορές με πλοία πρώτων υλών και προϊόντων και η εκτίμηση του ανθρακικού αποτυπώματος (έργο carbon footprint) από το σύνολο των δραστηριοτήτων στα κτήρια γραφείων του Ομίλου (κεντρικές υπηρεσίες και διυλιστήρια Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Θεσσαλονίκης – πιστοποίηση My Climate).
Διαχείριση κινδύνου – Κίνδυνοι & Ευκαιρίες
Οι πιθανοί κίνδυνοι και οι σχετικές χρηματο-οικονομικές επιπτώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της έκθεσης σκοπιμότητας για κάθε έργο και επένδυση τόσο από την πλευρά της αντιμετώπισης (mitigation) του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής όσο και από πλευράς της στρατηγικής προσαρμογής (adaptation) στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (πχ. για την περίπτωση των φυσικών μεταβολών, οι οποίες εκτιμώνται ως σημαντικές για εγκαταστάσεις κοντά στο παράκτιο μέτωπο της Ελλάδας).
Οι προφανείς χρηματοοικονομικές επιπτώσεις έχουν να κάνουν με το κόστος, που σχετίζεται με το προβλεπόμενο έλλειμμα δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου καθώς τα τρία διυλιστήρια του Ομίλου στην Ελλάδα συμμετέχουν στο EU ETS.
Για την περίοδο 2013-2020 (3η φάση εμπορίας δικαιωμάτων) και σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες κατανομής δικαιωμάτων, το κόστος συμμόρφωσης έχει αυξηθεί σημαντικά ειδικά τους τελευταίους μήνες του 2017, λόγω της μειούμενης κατανομής δικαιωμάτων από χρόνο σε χρόνο με την ταυτόχρονη αύξηση οριζόντιου συντελεστή μείωσης (CSCF), αλλά και την σημαντική αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων. Επιπροσθέτως, με βάση τις πρόσφατες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για εφαρμογή μηχανισμού αποθέματος δικαιωμάτων (Market Stability Reserve) και την αναδιάρθρωση του ΣΕΔΕ για την περίοδο 2021-2030, αναμένεται σημαντική αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων (€/tn) η οποία θα επηρεάσει άμεσα και το μελλοντικό κόστος συμμόρφωσης.
Σημειώνεται επίσης ότι, λόγω του ότι για δραστηριότητες ηλεκτροπαραγωγής δεν κατανέμονται δωρεάν δικαιώματα από το 2013, τα διυλιστήρια επιβαρύνονται επιπλέον με το αυξημένο κόστος για την ηλεκτρική ενέργεια που αγοράζουν, καθώς το κόστος αγοράς δικαιωμάτων για την ηλεκτροπαραγωγή μετακυλίεται στους καταναλωτές.
Άλλοι πιθανοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν αυξημένο κόστος για καύσιμα και πρώτες ύλες, μειωμένη ζήτηση ενεργοβόρων προϊόντων καθώς και πρόσθετα μέτρα για τον έλεγχο και περιορισμό των εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου (ΑτΘ), οι οποίοι είναι ανάλογοι για τον κλάδο σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Σημειώνεται ότι η εφαρμογή της κύριας στρατηγικής του Ομίλου για αύξηση της ενεργειακής απόδοσης έχει ήδη συνεισφέρει στη μείωση του ελλείμματος και του λειτουργικού κόστους άνθρακα, αλλά συνεχίζονται να αξιολογούνται πιθανές ευκαιρίες για τη διείσδυση στο φυσικό αέριο και στα προηγμένα βιοκαύσιμα.